Đau thượng vị là triệu chứng rất hay gặp ở một số bệnh thường gặp trong cuộc sống hàng ngày đặc biệt là người trưởng thành. Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến bệnh đau thượng vị mà nếu không xác định đúng có thể gây nguy hiểm đến sức khoẻ của người bệnh. Vậy đau thượng vị là gì? Đau thượng vị có giống với đau dạ dày hay không? Những nguyên nhân nào gây ra đau thượng vị, triệu chứng và cách điều trị đau thượng vị ra sao? Bài viết sau sẽ giúp bạn trả lời câu hỏi đó.
1. Bệnh đau thượng vị là gì?
Bệnh đau thượng vị (hay trong Đông y còn gọi là bệnh vị quản thống, tâm vị thống) là một bệnh rất hay gặp trong đời sống hàng ngày. Rất nhiều người lầm tưởng đau thượng vị là đau dạ dày. Tuy nhiên, bệnh đau thượng vị có thể là rối loạn tiêu hóa nhẹ nhưng cũng có những loại đau thượng vị rất nguy hiểm.
2. Nguyên nhân và triệu chứng đau thượng vị
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến đau thượng vị và rất khó xác định tùy thuộc vào mức độ nguy hiểm của bệnh. Nhiều người khi có dấu hiệu đau vùng thượng vị thường cho rằng mình bị đau dạ dày nhưng đây là một loại bệnh dạ dày. Trên thực tế có nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn đến đau thượng vị. Do vậy, người bệnh cần phải biết rõ để điều trị đúng cách và sử dụng đúng thuốc. Dưới đây là tổng hợp một số nguyên nhân dẫn đến đau thượng vị:
- Do đau gan hay đường mật
Một số bệnh về gan hay mật như áp xe gan, viêm gan cũng có thể dẫn đến những triệu chứng đau thượng vị. Gan bị sưng to, ứ máu gây ra những cơn đau cho vùng thượng vị.
- Do rối loạn chức năng đại tràng
Viêm đại tràng cấp hoặc mãn tính cũng có thể dẫn đến đau thượng vị kèm theo những triệu chứng như đầy hơi, trướng bụng và đi ngoài nhiều lần. Theo một nghiên cứu cho thấy, 50% những bệnh nhân đau vùng thượng vị bị rối loạn chức năng ở ruột già. Triệu chứng bệnh thường giảm sau khi đi đại tiện, nhưng lại nặng lên sau khi bệnh nhân uống nhiều rượu bia, ăn gia vị cay nóng hoặc căng thẳng tâm lý,..
- Do nhiễm giun
Đau vùng thượng vị cũng có thể gặp ở trẻ em bị nhiễm giun sán. Đau bụng do giun thường đau quanh rốn nhưng cũng có trường hợp đi kèm theo đau vùng thượng vị. Cũng có rất nhiều người nhầm lẫn giữa việc đau bụng do giun với đau dạ dày. Người bệnh có thể bị rối loạn đại tiện, nổi mề đay, thiếu máu và gầy ốm.
- Do các bệnh về tim mạch
Không chỉ trẻ em có nguy cơ mắc đau thượng vị mà những bệnh nhân lớn tuổi cũng có thể gặp phải các triệu chứng đau thượng vị do bị thiếu máu cơ tim, nhồi máu cơ tim, suy tim…Thực tế bệnh về tim mạch tuy rất ít nhưng cũng có thể dẫn đến các triệu chứng đau thượng vị.
- Do thói quen nấu ăn
Nhiều người có thói quen dùng nhiều mì chính hay bột ngọt khi nấu ăn mà không biết rằng thói quen này có thể dẫn đến đau vùng thượng vị sau ăn. Đồng thời đây cũng là tác nhân dẫn đến đau dạ dày, do đó cần phải chú ý đến cách nấu nướng.
- Do mắc các bệnh về dạ dày như viêm loét dạ dày cấp và mãn tính
Người mắc các bệnh về dạ dày như viêm loét dạ dày cấp và mãn tính nếu không chữa trị kịp thời thì sau khoảng thời gian có những triệu chứng nhẹ như: đầy hơi, ợ chua sẽ chuyển sang giai đoạn nặng hơn là: đau thượng vị, đau tức ngực. Ở một số người còn kèm theo các biểu hiện khó chịu như nóng rát thượng vị và buồn nôn hoặc nôn khan.
3. Điều trị bệnh đau thượng vị
Hạn chế ăn các đồ ăn nhiều dầu mỡ và đồ ăn cay nóng. Những món ăn kích thích tăng tiết acid dịch vị như lạp xưởng, khô mực, dăm bông hay đồ ăn quá chua như cam, chanh, xoài…cũng cần phải kiêng.
Nếu người bệnh hay đau lâm râm vùng thượng vị, khi ăn lạnh đau tăng, ăn ấm dễ chịu, thì áp dụng phép trị ôn bổ tỳ vị.
Nếu mới đau thì tốt nhất nên uống nước có vị ấm như nước gừng, trà gừng, nhục quế, sa nhân. Nên ăn các món cháo, canh, súp nấu từ thịt, cá hoặc rau củ quả bổ sung thêm vị gừng, hành, tiêu để tăng thêm tính ôn ấm.
Nếu người bệnh đau vùng thượng vị cảm thấy nóng rát, khi ăn mát dễ chịu, ăn nóng đau tăng, thì nên ăn các vị bổ mát như bắp cải, khoai tây, xà lách, bí đao, rau má, súp lơ,… và uống các loại nước như bột sắn dây, nước mía, sinh tố trái cây.
Nếu đau thượng vị do căng thẳng, suy nghĩ nhiều, mất ngủ, nên ăn các vị bổ tâm tỳ như bao tử heo hầm hạt sen, xương heo nấu canh củ sen, bí đỏ hầm đậu phộng hoặc các món ăn khác chế biến từ hạt sen, ngó sen, hoa thiên lý, …
Nếu bụng đầy chậm tiêu thì nên ăn các loại thực phẩm bổ tiêu như lá mơ lông, rau tía tô, rau mùi, húng quế,…
Nếu đau thượng vị vì các bệnh lý liên quan đến dạ dày, hay người có tiền sử viêm loét dạ dày tá tràng thì nên tham khảo thêm ” trợ lý dạ dày” CumarGold Fast – sản phẩm dành riêng cho người bị viêm loét dạ dày giúp: giảm nhanh triệu chứng: ợ hơi, ợ chua, đau, nóng rát vùng thượng vị. Giảm viêm xung huyết dạ dày, làm nhanh lành vết loét. Tái tạo và phục hồi niêm mạc dạ dày bị tổn thương.
