Lễ cúng đầy tháng cho bé – Mâm cỗ và cách cúng bà mụ cần những gì

Các lễ vật, cách sắp mâm và các nghi thức cúng đầy tháng cho bé trai, bé gái

Đối với người Việt Nam chúng ta thì việc tổ chức đầy tháng cho trẻ nhỏ là một việc vô cùng quan trọng mang nhiều ý nghĩa linh thiêng cũng như sự đón chào một thành viên mới của gia đình đã đến với thế giới này. Vậy trong lễ đầy tháng này thì sẽ cần những lễ vật gì và cách sắp mâm như thế nào thì hãy cùng Mâm cơm Việt tìm hiểu qua bài viết bên dưới các bạn nhé!

1. Hướng dẫn cách tính mốc đầy tháng cho con trẻ.

Theo dân gian ta, thì ngày đầy tháng của bé sơ sinh sẽ phụ thuộc vào lịch âm và giới tính của đứa nhỏ. Nếu là con gái thì sẽ lùi lại hai ngày và nếu là bé trai thì sẽ lùi lại một ngày như các cụ xưa vẫn nói là “gái lùi hai và trai lùi một”.

Ví dụ như con bạn sinh vào ngày 28/3 âm lịch thì ngày cúng đầy tháng sẽ là ngày 26/4 âm đối với bé gái. Còn đối với bé trai thì các bạn sẽ cúng đầy tháng vào ngày 27/4 âm nha. Đối với lễ đầy tháng này các bạn nên thực hiện vào lúc sáng sớm hoặc vào biểu chiều tối như thông tục.

Đối với cuộc sống hiện đại ngày nay thì các bạn trẻ cũng không còn tin quá nhiều vào thần phật, vào lịch âm và họ hay thường căn cứ vào ngày sinh dương lịch và ngày cúng đầy tháng là trùng ngày sinh vào đúng tháng sau.

Nhưng để cho con trẻ có thể phát triển tốt nhất, Mâm cơm Việt khuyên các bạn nên tham khảo bài viết này.

2. Các lễ vật cúng đầy tháng bạn cần chuẩn bị.

Theo quan niệm xưa của ông bà ta để lại là mỗi em bé được sinh ra thì sẽ được sự bảo bọc và chăm sóc của 12 Bà Mụ. Chính vì thế các bạn cần chuẩn bị đủ 12 chén chè nhỏ và 3 tô chè lớn để cúng.

Bên cạnh đó, còn có các lễ vật khác để cúng Đức ông và ba Đức thầy bao gồm:

• 12 đĩa xôi nhỏ
• 1 đĩa xôi lớn
• 3 chén cháo nhỏ và 1 tô cháo lớn
• 1 con gà hoặc vịt luộc
• 13 cái bánh tráng nướng
• 1 mâm cơm (cá, thịt luộc, canh, đồ xào và cơm)
• 1 mâm hoa quả.

Cùng với các lễ vật này còn có thêm một bình hoa, rượu, trà, hương, đèn, nước, muối, gạo, muỗng và không thể thiếu một đôi đũa hoa (đũa này cần được vót ngược đầu và có bông trên đầu đũa) vì theo quan niệm xưa, bà Chúa chỉ thích dùng loại đũa này.

Bên cạnh đó, các bạn còn phải chuẩn bị sẵn các loại gai khác nhau, số lượng phụ thuộc vào giới tính của đứa trẻ (con trai 7, con gái 9) và nấu chúng trong một chiếc nồi sạch chung với một mảnh thép đã được nướng đỏ hoặc một chiếc đinh.

3. Cách sắp đặt, bày trí mâm cúng cho ngày lễ đầy tháng.

Để đúng bài theo quy định thì các bạn sẽ cần phải chia làm 2 mâm: một trên một dưới sao cho mâm trên không cách mâm dưới hơn 10 phân. Cách sắp xếp mâm cúng luôn tuân theo nguyên tắc “Đông bình Tây quả” tức đặt bình hoa đặt ở phía Đông và phía Tây là vị trí đặt lễ vật.

4. Các nghi lễ, nghi thức cúng đầy tháng cần làm.

Người ta tin rằng, bà Mụ là người có công vô cùng lớn lao đối với sự ra đời khỏe mạnh cảu mỗi đứa trẻ, vừa là người có công nặn và vừa giúp mẹ tròn con vuông. Và đây cũng là một nghi thức ra mặt thành viên mới cho họ hàng và bà con trong dòng tộc.

• 4.1 Nghi thức thắp hương và khấn

Sau khi lễ vật được sắp hết lên bàn, một người lớn trong họ sẽ đại diện thực hiện nghi lễ thắp hương và khấn:

“Hôm nay, ngày (mùng)… tháng… (âl), ngày cháu (ngoại hay cháu nội… ) họ, tên… tròn 1 tháng tuổi, gia đình chúng tôi bày mâm lễ vật này, cung thỉnh thập nhị mụ bà và tam đức ông trước về chứng minh nhận lễ, sau lại tiếp tục phù trợ cho cháu mạnh tay, mạnh chân, hiền, ngoan, mau lớn, phù trợ cho gia đình an vui, hạnh phúc”.

• 4.2 Nghi thức khai hoa

Đầu tiên, chúng ta sẽ đặt trẻ ở trên bàn giữa, người lớn trong họ sẽ thắp hương và bắt đầu mở lời xin phép được khai hoa. Sau đó, người chủ lễ sẽ bế đứa trẻ trên tay, đồng thời cầm một nhành hoa quơ qua quơ lại miệng bé và đọc những lời cầu chúc mang ý nghĩa tốt đẹp:

“Mở miệng ra cho có bông, có hoa,

Mở miệng ra cho kẻ thương, người nhớ,

Mở miệng ra cho có bạc, có tiền,

Mở miệng ra cho xóm giềng quý mến…”.

• 4.3 Nghi thức đặt tên cho trẻ

Với tốc độ phát triển hiện nay nghi thức đặt tên cho con không còn quá quan trọng, nhưng để thần phật có thể chứng giám và ban điều tốt lành cho đứa trẻ, các bạn đừng nên bỏ qua bước này nhé!

Sau khi cầu chúc điều tốt lành đến với đứa trẻ, người chủ lễ sẽ thực hiện nghi thức Xin Keo. Theo đó, chủ lễ sẽ lấy ra 2 đồng tiền cổ làm bằng bạc thật và gieo vào một chiếc đĩa có lòng sâu. Nếu có một mặt ngửa, một mặt úp thì chứng tỏ cái tên đã được tổ tiên chứng giám và ưng thuận. Ngược lại, nếu đều là 2 mặt ngược hoặc 2 mặt úp thì phải tiến hành gieo đồng tiền này lại. Nếu đã gieo 3 lần mà vẫn chưa được thì phải đặt tên khác cho bé.

Ngày nay, khi trẻ được sinh ra, mọi người thường đặt tên con ngay để làm các thủ tục khai sinh nên tập tục Xin Keo này cũng không còn xuất hiện nhiều hoặc không còn tồn tại. Tuy nhiên, một số gia đình vẫn còn lưu giữ tục này như một truyền thống gia tộc.

Bên cạnh tục Xin Keo mẹ bé cũng phải được làm phép tẩy uế và kết thúc thời gian ở cữ. Theo tục này thì mẹ phải bồng trẻ bước qua một nồi nước sôi có đặt đinh nung đỏ nhiều lần (nếu là trai 7 lần, gái thì 9 lần) và sau đó đi quanh nhà.

Trong lúc đi, các mẹ phải cố tình làm rơi tiền để cầu mong cuộc sống của con sau này dư dả, đủ đầy. Đối với nhiều người hiện đại ngày nay thì việc tẩy uế này được xem là một hũ tục cỗ hũ và không còn tồn tại. Tuy nhiên việc đánh rơi tiền từ việc tẩy uế vẫn còn được áp dụng ở một số gia đình nhằm cầu mong cho con mình được tiền tài giàu có.

Sau tất cả các nghi thức này là lời cầu chúc và lì xì của những người thân thích họ hàng trong dòng tộc cũng như các vị khách tham dự tiệc mừng.

12 bà mụ là gồm những ai?

Dân gian xưa có câu “Trên bà chúa Thiên Thai dưới 12 bà Mụ”. 12 bà Mụ được nhắc đến với tất cả sự tôn kính uy nghiêm ở đây đó chính là các bà:

1. Mụ bà Trần Tứ Nương, người sẽ coi quản việc sinh nở (chú sanh)
2. Mụ bà Vạn Tứ Nương, người sẽ coi quản việc thai nghén (chuyển sanh).
3. Mụ bà Lâm Cửu Nương, người sẽ quản coi việc thụ thai (thủ thai).
4. Mụ bà Lưu Thất Nương, người sẽ giúp nặn hình hài nam, nữ cho đứa bé.
5. Mụ bà Lâm Nhất Nương, người sẽ coi quản việc chăm sóc bào thai (an thai).
6. Mụ bà Lý Đại Nương, người sẽ coi quản việc chuyển dạ (chuyển sanh).
7. Mụ bà Hứa Đại Nương, người sẽ coi quản việc khai hoa nở nhụy (hộ sản).
8. Mụ bà Cao Tứ Nương, người sẽ coi quản việc ở cữ (dưỡng sanh).
9. Mụ bà Tăng Ngũ Nương, người sẽ coi quản việc chăm sóc trẻ sơ sinh (bảo tống).
10. Mụ bà Mã Ngũ Nương, người sẽ coi quản việc ẵm bồng con trẻ (tống tử).
11. Mụ bà Trúc Ngũ Nương, người sẽ coi quản việc giữ trẻ (bảo tử).
12. Mụ bà Nguyễn Tam Nương, người sẽ coi quản việc chứng kiến và giám sát việc sinh đẻ.

Vậy là bạn và gia đình đã biết mâm cơm cúng đầy tháng cho bé cần những gì rồi nhé. Chúc bé và gia đình luôn luôn khỏe mạnh !